Zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna są podmiotami prawa cywilnego. W związku z tymi pojęciami określone są w przepisach zdolności do czynności prawnych tych podmiotów. Dzięki niej nabywają one określone prawa, np. do zawierania umów. Posiadają jednak inne cechy, nadające im indywidualność, a także inne uprawnienia w obrocie gospodarczym. W niniejszym artykule przedstawimy najważniejsze różnice oraz wyjaśnimy co mają one ze sobą wspólnego.
Przeczytaj również: Rękojmia – prawo konsumenta
Osoba fizyczna i jej zdolność do czynności prawnych
Prawo cywilne nie dysponuje konkretną definicją osoby fizycznej. Jednakże, jedno jest pewnie – każdy człowiek w chwili urodzenia zyskuje zdolność prawną. Co przez to rozumieć? Osoba fizyczna posiada zespół praw i obowiązków. Jest nią każdy człowiek, bez względu na płeć, wiek czy stan zdrowia. Zindywidualizowany podmiot prawa, posiadający miejsce zamieszkania, status cywilny, imię i nazwisko. Osoby fizycznej nie można pozbawić ani ograniczyć opisanych wyżej zdolności. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku czynności prawnych. Taka osoba może mieć pełną lub częściową zdolność. Może również nie mieć jej wcale.
Osoba fizyczna posiada zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych, które są uzyskiwane w ograniczonym zakresie dopiero w momencie ukończenia 13. roku życia lub orzeczenia sądu o ubezwłasnowolnieniu częściowym. Oznacza to, że takich zdolności nie posiadają osoby, które nie ukończyły 13. roku życia bądź są całkowicie ubezwłasnowolnione.
Osoba prawna
Pojęcie osoby prawnej zdefiniowane jest w polskim prawie przez Kodeks cywilny, który w art. 33 mówi: „Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną”. Osoba prawna działa na podstawie statutu, aktu założycielskiego lub umowy założenia i uzyskuje zdolność do czynności prawnych po wpisie do odpowiedniego rejestru. Wśród najważniejszych i najczęściej spotykanych osób prawnych znajdziesz:
- spółki kapitałowe, czyli spółki akcyjne oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
- przedsiębiorstwa państwowe,
- jednostki samorządu terytorialnego – województwa, powiaty, gminy,
- Kościoły rozumiane jako związki wyznaniowe w dojrzałej postaci,
- uczelnie, fundacje, partie polityczne, stowarzyszenia rejestrowe, związki zawodowe czy samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej.
Osoba prawna składa się z jednej lub kilku osób fizycznych. Jednakże mogą występować w tej roli inne osoby prawne. Odpowiedzialność za wszelkie czynności wykonywane przez zarząd ponosi osoba prawna. Dodatkowo taki podmiot ma własny majątek, który nie należy do osób fizycznych.
Chcesz założyć działalność w Krakowie?
Zadzwoń – 516 066 671
Chcesz założyć działalność w Poznaniu?
Zadzwoń – 790 840 670
Osoba fizyczna a osoba prawna – różnice
Różnica między osobami fizycznymi a prawnymi dotyczy między innymi uzyskaniem zdolności do czynności prawnych. W przypadku osób fizycznych występują ograniczenia w tym zakresie ze względu na wiek oraz stan zdrowia. Poza jednostkowymi przypadkami, każdy człowiek po przekroczeniu 18. Roku życia zyskuje zdolność prawną. W przypadku osób prawnych kwestia nabycia zdolności prawnej jest rozwiązana podobnie. Osoba prawna uzyskuje ją w momencie powstania w wyniku regulacji prawnych.
Aby osoba prawna powstała, konieczne jest jej utworzenie. Przykładowo spółkę z o.o. można założyć przez:
- Podpisanie umowy spółki
- Akt założycielski – gdy ma to być jednoosobowa spółka z o.o.
Dokumenty te muszą zostać sporządzone w formie aktu notarialnego.
Czy osoba fizyczna może być również osobą prawną?
Odpowiedź na to pytanie jest kluczowa w zrozumieniu i rozróżnieniu tych dwóch podmiotów prawa. Nie możesz być jednocześnie osobą prawną i osobą fizyczną. Co to oznacza dla przedsiębiorców? Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej wyklucza przyznanie statusu osoby prawnej. Status przedsiębiorcy może otrzymać każda osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych oraz podejmuje działalność gospodarczą we własnym imieniu. Zgodnie z przepisami osoba taka we wszelkiego rodzaju stosunkach prawnych występuje zawsze jako osoba fizyczna znana z imienia i nazwiska.
Warte uwagi: Fundacja rodzinna – rodzinny skarbiec?
Chcesz założyć działalność?! Zapraszamy do kontaktu z naszymi biurami!
Wirtualne Biuro Kraków – Coworking Centrum
Wirtualne Biuro Kraków – Coworking Rynek 28
Wirtualne Biuro Wrocław – Coworking Centrum
Wirtualne Biuro Poznań – Clockwork